جوانان بر اساس طبيعتى كه دارند، براى آشنايى با افكار و انديشه‏هاى متفاوت، علاقه شديدى از خود نشان مى‏دهند. آنان دوست دارند انديشه‏هاى نو و متفاوت را بشناسند و از ميان آن‏ها آن‏چه را كه به نظر خود بهتر و كارآمدتر تشخيص مى‏دهند، انتخاب كنند.
بذر دانش، يكى از مهم‏ترين سرمايه ‏هايى است كه مى‏ توان در دل جوان كاشت و آن را بارور نمود. امام جواد (علیه السلام) در پيامى، اهميت علم و دانش را اين‏گونه بيان مى‏كند: «بر شما باد به كسب دانش، چرا كه آن براى همه لازم است و سخن از علم و بررسى آن امرى مطلوب و دوست داشتنى است، برادران دينى را به هم پيوند مى‏دهد و نشانه شخصيت والا و جوانمردى، تحفه مناسبى براى مجالس، دوست و همراه در سفر و مونس غربت و تنهايى است.»
از منظر امام جواد (علیه السلام) شايسته است كه يك جوان مسلمان به علم و دانش روى آورد و آن را مونس و يارى مناسب براى خود برگزيند. دوستان خود را بر اساس بينش و دانش انتخاب كند و شخصيت اجتماعى خود را به وسيله دانش و علم مشخص سازد. براى مجالس و ديدار ديگران، علم هديه برد و در تنهايى و غربت و سفر، علم و دانش را بهترين هم‏سفر و مونس خود بداند، چرا كه علم و دانش، سرچشمه تمام كمالات و ريشه همه پيشرفت‏هاست.
پيشواى نهم، علم را دو قسمت كرده و مى‏ فرموند: «علم و دانش دو نوع است: علمى كه در وجود خود انسان ريشه دارد و علمى كه از ديگران مى‏شنود و ياد مى‏گيرد. اگر علم اكتسابى با علم فطرى هم‏آهنگ نباشد، سودى نخواهد داشت. هر كس لذت حكمت را بشناسد و طعم شيرين آن را بچشد، از پى‏گيرى آن آرام نخواهد نشست. زيبايى واقعى در زبان و گفتار نيك است و كمال راستين در داشتن عقل.»
امام محمد تقى (علیه السلام) علم و دانش را يكى از مهم‏ترين عوامل پيروزى و رسيدن به كمالات معرفى مى‏كرد و به انسان‏هاى كمال خواه و حقيقت ‏طلب توصيه مى ‏نمود كه در راه رسيدن به آرزوهاى مشروع و موقعيت‏هاى عالى دنيوى و اخروى از اين نيروى كارآمد بهره لازم را بگيرند. آن بزرگوار مى‏ فرمود: «چهار عامل موجب دست‏يابى انسان به اعمال صالح و نيك است: سلامتى، توان‏گرى، دانش و توفيق خداوندى.»
يك جوان شايسته و هدف‏مند بر اساس انديشه ‏ها و عواطف خود ممكن است به سوى برخى صاحب نظران و انديشمندان، متمايل شود، به جلسات آنان برود، به سخنرانى‏ هايش گوش فرا دهد و حرف‏هايشان را بشنود و بپذيرد. اما در اين ميان پيروى از گفته ‏هاى آنان، اگر بر اساس حق نباشد، ممكن است انسان را به سوى باطل و راه‏هاى انحرافى سوق دهد. بنابراين بر يك جوان مسلمان و متعهّد زيبنده است كه تمايلات خود و گفته‏هاى ديگران را بر اساس انديشه‏ هاى صحيح و عقلانى بسنجد و راه خود را با معيار حقيقت انتخاب كند. امام جواد (علیه السلام) در اين زمينه رهنمود راه‏گشايى براى همگان دارد. آن گرامى مى‏ فرمايد: «هر كس به گفتار گوينده‏اى گوش فرا دهد، او را پرستش كرده است. اگر ناطق از خدا مى‏گويد، شنونده خدا را عبادت كرده و اگر از شيطان بگويد، شنونده نيز به پرستش شيطان پرداخته است.»