نقش زنان در توسعه پایدار و حفاظت از محیط زیست !
با توجه به دیدگاههای مطرح شده انسان، محور توسعه پایدار است و جامعه ای میتواند توسعه یابد كه همه افراد آن ظرفیت توسعه پذیری را داشته باشند و راهها و روشهای مناسب برای حصول توسعه پایدار را بیابند.
در روند توسعه از نقش زنان نباید غفلت كرد. و البته نقش بزرگتر زنان از آن جهت نمود پیدا میكندكه نقش محوری در خانواده ایفا میكنند و پرورش دهنده انسانهاهستند .
با توجه به ارتباط مستقیم توسعه پایدار و حفاظت محیط زیست زنان نقش عمدهای در مبارزه با تخریب محیط زیست و تحقق توسعه پایدار دارند:
۱) زنان عامل اصلی انتقال فرهنگ و سواد زیست محیطی ،اصلاح فرهنگ مصرف و انتقال میراث معنوی و دانش زیست محیطی هستند و نقش مؤثری در حفاظت از محیط زیست ایفا میكنند. نظر به اینكه پرورش نسل نو و تربیت فرزندان به عهده مادران است چنانچه فرهنگ زیست محیطی در مادران رسوخ كند بخوبی میتوانند این میراث معنوی را به فرزندان خود منتقل كنند و به دلیل نقش مهمی كه در مدیریت خانه دارند میتوانند برنامه ریزان اصلاح محیط زیست در خانه و محله خود باشند.
۲) زنان علاقه فطری و توجه ذاتی و توان شگفتانگیز در مراقبت از محیط زیست خود دارند. در این مورد دیدگاه خاص اكوفمینیسم معتقد است طبیعت سرشتی زنانه دارد و زن نسبت به مرد به طبیعت نزدیكتر است. بر طبق این دیدگاه زن مرتبط با طبیعت و تجسم بخش آن است. برهان فمینیستی بومشناختی مبتنی بر پذیرش رابطه خاص زنانه با طبیعت یابا ویژگیهای صلح دوستانه است. به نظر اكوفمینیستها این همان آرمان بشری و یا بخشی از آن است كه باید جای آرمان كنونی را بگیرد . اكوفمینیسم با تكیه بر برخی از ویژگیهای مثبت زنان معتقد است اگر چنین ویژگی هایی را اقتباس كنیم همه ما و در نتیجه كره زمین روزگار بهتری خواهیم داشت.
● توانمند سازی زنان در توسعه پایدار
در نتیجه نقش مهم زنان در محافظت از محیط زیست به عنوان یكی از جنبههای توسعه پایدار لزوم توانمند سازی زنان برای مشاركت در امر توسعه بیش از پیش احساس میشود. برای دستیابی به این امر موارد زیر را باید مد نظر قرار داد:
۱) باید به زنها امكان شركت در مدیریت زیست محیطی جامعه داده شود.
۲) باید سهم زنان در تصمیمگیری، برنامه ریزی، مشاوره و خدمات مربوط به محیط زیست و توسعه افزایش یابد و حضور نمایندگان و تشكلهای زنان در مراكز و نهادهایی كه با محیط زیست مرتبط هستند به شكل منظم و برنامه ریزی شده تضمین شود.
۳) باید با ارائه آموزشهای رسمی و غیر رسمی از راههای گوناگون و بخصوص تشكلهای مردمی آگاهی و نقش زنان در توسعه پایدار و حفظ زیست ارتقاء پیدا كند.
۴) باید با مشاركت فعال زنان و تشكلهای آنها برنامههای مؤثر و عملی برای تغییر الگوهای نامناسب مصرف و تنظیم الگوهای مصرف بهینه پیاده شود.
۵) دولت باید در جهت بالا بردن سطح آموزش، تغذیه و بهداشت زنها بكوشد و تشكلهای آنها را برای مشاركت هر چه بیشتر در امر توسعه پایدار تقویت كند.
۶) باید شرایط و امكاناتی بوجود بیاید كه زنان از امنیت در ابعاد مختلف اقتصادی - سیاسی - اجتماعی و فرهنگی برخوردار باشند تا بتوانند در فرآیند توسعه همه جانبه مشاركت داشته باشند.