نگاه و سيره علما درباره حضرت معصومه سلام الله علیها
در این باره اگر بخواهم مطلب عرض کنم در حد یک کتاب و بلکه بیشتر میشود سخن گفت. مرحوم آيت الله سيّد محمود مرعشى نجفى، پدر آيت الله العظمي سيد شهابالدين مرعشى نجفي (ره) بسيار علاقهمند بود كه محل قبر شريف حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها را به دست آورد. ختم مجرّبى انتخاب كرد و چهل شب به آن پرداخت. شب چهلم پس از به پايان رساندن ختم و توسّل بسيار، استراحت كرد. در عالم رؤيا به محضر مقدّس حضرت امام صادق علیه السلام مشرّف شد.
امام به ايشان فرمودند: «عَلَيْكَ بِكَرِيمَةِ اَهْل ِ الْبَيت» يعنى به دامان كريمه اهل بيت چنگ بزن. ايشان به گمان اينكه منظور امام ، حضرت زهرا سلام الله علیهاست، عرض كرد: قربانت گردم، من اين ختم قرآن را براى دانستن محل دقيق قبر شريف آن حضرت گرفتم تا بهتر به زيارتش مشرّف شوم.
امام فرمود: منظور من، قبر شريف حضرت معصومه سلام الله علیها در قم است. سپس افزود: به دليل مصالحى خداوند مىخواهد محل قبر شريف حضرت زهرا سلام الله علیها پنهان بماند؛ از اين رو قبر حضرت معصومه را تجلّىگاه قبر شريف حضرت فاطمه زهرا سلام الله عليها قرار داده است. اگر قرار بود قبر آن حضرت ظاهر باشد و جلال و جبروتى براى آن مقدّر بود، خداوند همان جلال و جبروت را به قبر مطهّر حضرت معصومه سلامالله عليها داده است.
ببینید، خیلی حرف است. قبر حضرت معصومه سلام الله علیها همان جلال و جبروت قبر حضرت زهرا سلام الله علیها را دارد.
مرحوم آیت الله مرعشى نجفى هنگامى كه از خواب برخاست، تصميم گرفت به قصد زيارت حضرت معصومه سلام الله علیها رهسپار ايران شود و همراه خانوادهاش نجف اشرف را به قصد زيارت كريمه اهلبيت ترك كرد.
همچنين مرحوم آيتالله العظمی سيد شهابالدين مرعشی نجفی در مدت ۶۰ سالی كه در شهر قم اقامت داشت، سحرها اولين زائر حضرت معصومه سلام الله علیها بود.ايشان در طول سال ـ چه شبهای سرد زمستان و چه شبهای گرم تابستان قم ـ قبل از اذان صبح، پشت در حرم به انتظار میايستاد تا پس از باز شدن درها اولين زائر حضرت باشد.
مفسر، فیلسوف و عارف بزرگ مرحوم علامه سيد محمدحسين طباطبايی غروبهای ماه رمضان با پای پياده با كهولت سن به حرم حضرت معصومه سلام الله علیها میآمد و با كيفيتی مخصوص با بوسه بر ضريح آن حضرت روزه خود را افطار میكرد سپس به خانه رفته و غذا میخورد.
وقتی در عصر مرجعيت عامه آيتالله العظمی بروجردی، شاه عربستان به ايران آمده بود و توسط سفير عربستان تقاضای ملاقات با ايشان را نمود، آقا اجازه نفرمودند. اطرافيان گفتند مصلحت است كه شما اجازه ملاقات بدهيد. ايشان فرمودند: او وهابی است اگر به قم بيايد به زيارت حضرت معصومه سلام الله علیها نمیرود و اين موضوع هر چند غير مستقيم، توهيني به ساحت ملكوتی ايشان است.
آیتالله حسن رمضانی میگفت: چندین سال قبل در دانشگاه قم برای تجلیل از مقام حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها گردهمایی تشکیل دادند و از من خواستند که واسطه شوم و حضرت استاد علامه حسن زاده آملی را برای این مجمع دعوت کنم. معمولا حضرت استاد به خاطر کسالت و اشتغالات فراوانشان این دعوتها را قبول نمیکردند، اما وقتی موضوع گردهمایی را مطرح کردم با کمال صفا و صمیمیت و تمام وجود قبول کردند.
حتی با مسئولین آنجا تماسی نگرفتیم که وسیلهای برای حضور استاد در مراسم بفرستند. خود ایشان به محل جلسه تشریف آوردند و به محض حضور در مجلس، جلسه منقلب شد و قرار نبود ایشان سخنی بگویند، اما به راحتی پذیرفتند که سخن بگویند و جملهای که با تمام وجود فرمودند و ابراز کردند و همه را منقلب کرد این بود که اگر برای من ممکن بود برای تجلیل از شخصیتی مانند فاطمه معصومه سلام الله علیها این مسیر را از خانه تا اینجا پیاده و با پای برهنه میآمدم!
در اینجا خوب است از مرحوم استاد محمد مهدی مهندسی هم یادی بکنم. ایشان از اساتید برجسته حکمت و عرفان در حوزه علمیه قم بود. اگرچه به این عنوان شناخته شده نبود ولی طلاب و اساتید حوزه علمیه قم و مخصوصا شاگردان ایشان تواناییهای علمی و معنوی ایشان را میدانستند. ایشان وقتی به حرم مطهر حضرت معصومه علیها السلام مشرف میشد، جلوی کفشداری حرم، نگاه میکرد اگر کسی متوجه نمیشد، دست روی سنگ کفشداری میکشید و تبرکا به صورت و محاسن خود میکشید تا خاک کفش زائران، به صورت و محاسنش بخورد.
این چه حالتی است؟ این چه عشقی است که علما، بزرگان و اساتید به این بانوی با فضیلت دارند؟ ما باید توجه کنیم و بدانیم چه نعمت بزرگی در اختیار داریم.
در روایتی حضرت معصومه سلام الله علیها از دختر امام صادق علیه السلام روايتى نقل مىكند كه سلسله سندش به حضرت فاطمه زهرا سلامالله عليها مىرسد كه آن حضرت مىفرمايد: حضرت رسول اكرم صلی الله علیه و آله فرمود: «آگاه باشيد! هركس با محبّت آل محمّد بميرد شهيد از دنيا رفته است.»
و واضح است که محبت، سنخیت و عمل میآورد. انسان اگر محب و عاشق شد سعی میکند مثل محبوب و مثل معشوق بیاندیشد و عمل کند. چگونه کسی ادعای محبت اهل بیت علیهم السلام را داشته باشد ولی در عقیده ، اخلاق و رفتار، خود را شبیه آنها نسازد ؟!
ما باید از عقاید ، اخلاق و رفتارهایی که سنخیت و شباهت به عقاید، اخلاق و رفتار معصومان ندارد توبه کنیم، استغفار کنیم و از خدا بخواهیم ما را ببخشد.
*در کنار حضرت معصومه سلام الله علیها امام زادگان دیگری نیز مدفون هستند. آن بزرگواران چه کسانیاند؟
سوال خوبی است. چون خیلی از مردم نمیدانند كه در كنار قبر شريف حضرت معصومه سلام الله علیها، ديگر بانوان شريفی نيز آرميدهاند.
وقتی به حرم مطهر ایشان مشرف میشویم ابتدا به حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها سلام عرض کنیم و سپس به دیگر بانوان حرم. مثلاً گفته شود: السلام علیک یا بنت رسول الله و السلام عليكن يا بنات رسول الله (سلام بر شما ای دختران رسول خدا).
از جمله بانوان مدفون در روضه حضرت معصومه سلام الله علیها؛ زينب دختر امام جواد علیه السلام است. ایشان بعد از وفات حضرت معصومه سلام الله علیها به قم آمد. دیگری، امّ محمد نوه امام جواد علیه السلام است. دیگری، ميمونه، دختر امام كاظم علیه السلام است. در كتاب المجدى، ارشاد مفيد، والمستجاد علامه حلى نامش را در ميان دختران امام كاظم علیه السلام ثبت كردهاند. دیگری، میمونه، دختر موسى المبرقع بن على بن موسى بن جعفر علیهم السلام است. دیگری، اماسحاق است. او از بانوان ممتاز شيعه شمرده مىشود، اماسحاق نزد محمد بن موسى بن محمد بن على بنموسى الرضا علیه السلام به خدمت اشتغال داشت.
محدث قمی میگويد: زينب وام محمد و ميمونه دختران امام نهم حضرت جواد عليه السلام در بقعه حضرت معصومه سلام الله علیها مدفون هستند.