حضور زنان در دفاع مقدس به دو شکل مستقیم و غیر مستقیم انجام می گرفت.

الف ) حضور مستقیم

حضور مستقیم زنان در جبهه های جنگ به شکل دفاع نظامی و امداد رسانی بودکه با شروع جنگ تعدادی از زنان و دختران در مناطق مرزی غرب و جنوب کشور ، اسلحه به دست گرفته و به دفاع پرداختند.امام خمینی (ره) در مقام حضور ارزشمند بانوان در صحنه ی دفاع چنین فرمودند:پیروز و سر افراز بادنهضت اسلامی زنان معظم ایران ،افتخار بر این قشر عظیمی که با حضور ارزشمند و شجاعانه ی خود در صحنه ی دفاع از میهن اسلامی قرآن کریم ، انقلاب را به پیروزی رسانده و اکنون هم در جبهه و پشت جبهه در حال فعالیت و آماده ی فداکاری هستند.

ب ) حضور غیر مستقیم

بسیاری از زنان از لحاظ موقعیت خانوادگی و اجتماعی امکان اعزام به جبهه را نداشتند، آنان که آرزومند حضور در جبهه و خدمت در صف رزمندگان بودند ، در بعدهای مختلفی فعالیت می کردند و دین خود را به نظام اسلامی ادا می کردند، از جمله ابعادی که فعالیت می کردندعبارت است از :

1) بعد پشتیبانی روحی و روانی . در پشت خطوط نبرد زنان مسلمانی با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و بسیج و ارتش ، همکاری فشرده وموثر داشتند.

2))بعدامدادرسانی.هرگز نمی توان ازیاد برد، خیل زنان و دخترانی را که با گذراندن دوره های کوتاه امداد رسانی ، فوج فوج به جبهه ها رفته ، پروانه وار گرد مجرمان و مصدومان جنگ تحمیلی می چرخیدندو جراحات آنها را با تفقد و صبوری ماهرانه التیام می بخشیدند.

3) بعد تربیت و آموزش . زمانی که پدر نیست ، تربیت فرزند به طور کامل به عهده ی  مادر قرار می گیرد.در زمان دفاع مقدس، پدر کمر همت بسته و سلاح رزم در دست می فشرد،حضور طولانی آنها در جبهه ها باعث می شد که زنان تربیت فرزندان را به طور کامل به عهده گیرند.

4) بعد نظامی . بر اساس قوانین نظامی اسلام ، حضور زن در جهاد جایز و لی واجب نیست، به عبارت بهتر در رویارویی با دشمن تکلیفی به گردن زن نیست، اما در شرایطی که حضور او لازم باشد، شاهد حماسه آفرینی او نیز هستیم، در قانون اسلام زن موجودی خزیده در گنج خانه نیست. وجود او در خانه از آن جهت است که بر اساس تقسیم عادلانه وظایف محکم ، استوار و پویا باشد . اما اگر لازم باشد، او را در خط مقدم و رویارویی مستقیم با جنگ افروز، خواهیم دید در جریان چهل روزی خرمشهر، زنان همدوش برادران خود ، تفنگ به دست در صحنه ی نبرد حضور یافتند، کشتند و کشته شدند.اینها نمونه های کوچکی از حضور بزرگ شیر زنان مسلمان ما در نبرد دفاع مقدس است.